1. Zadania i rola ICM w perspektywie 5 lat:
• wprowadzenie
• dyskusja
• przygotowanie stanowiska Rady.
2. Uzupełnienie prezentacji nowej struktury zarządzania ICM.
3. Wspólne inicjatywy z IWR, Uniwersytet w Heidelbergu:
• przedstawienie programu
• propozycja zasad realizacji
• dyskusja, powołanie zespołu (komisji) Rady ds. wspólnego programu doktorskiego.
4. Zadania dydaktyczne ICM (dyskusja i ewentualne powołanie Komisji ds. dydaktyki).
5. Działalność naukowa ICM; zasady zatrudniania pracowników naukowych.
6. Sprawy bieżące.

Na wstępie wręczone zostało powołanie na członka Rady Naukowej prof. Jerzemu Tiurynowi z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. Zasygnalizowana została również wymagająca rozstrzygnięcia przez Radę Naukową kwestia powoływania dziekanów wydziałów UW zainteresowanych bliską współpracą z ICM

1. centrum KDM
2. centrum programu Biblioteki Wirtualnej Nauki
3. badania i edukacja w dziedzinie nauk obliczeniowych oraz modelowanie procesów nieliniowych w układach złożonych
4. upowszechnienie nauki i działalność na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego
5. aktywny udział w programach międzynarodowych.

Poinformował, że jeszcze w bieżącym roku planowany jest zakup CRAY X1 oraz produkcyjnego klastra obliczeniowego dla centrum KDM. Uruchomienie CRAYa stanowić będzie wielką szansę dla bioinformatyków, zaś klaster umożliwi realizację wielkich zadań obliczeniowych dla grup badawczych o dużych, powtarzalnych potrzebach. Ponadto prof. M. Niezgódka podkreślił niezwykle ważną rolę obszaru edukacyjnego realizowanego i planowanego do realizacji przez ICM, jak np. cykle szkoleń dla grup użytkowników.

Przedstawił stan obecny, perspektywy i problemy związane z funkcjonowaniem Biblioteki Wirtualnej Nauki. Poinformował, że ten rok jest początkiem całkowitego przejścia na model wyłącznie elektroniczny dostępu do literatury naukowej w tych programach, które są realizowane przez ICM (co oznacza, że nie ma obowiązku wykupywania prenumeraty drukowanej, aby uzyskać dostęp do wersji elektronicznej). Ponadto w fazie prototypowej jest stworzenie systemu indeksowania, wyszukiwania i analizy porównawczej, w którym będą mogły być udostępniane polskie wydawnictwa naukowe. Tak szeroki zakres realizowanych zadań wymaga przyjęcia nowych rozwiązań w warstwie legislacyjnej. W tym celu zaproszony został do współpracy zespół kierowany przez wybitnego specjalistę w zakresie prawa autorskiego prof. Jana Błeszyńskiego. Efektem tej współpracy powinna być propozycja spójnego systemu rozwiązań legislacyjnych, w tym umów regulujących funkcjonowanie programu.

Prof. M. Niezgódka przypomniał, że jednym z dylematów, wobec jakich stają zarządzający projektem BWN, jest konieczność dokonywania bardzo selektywnego doboru zasobów ze względu na wielkość środków finansowych niewystarczającą na zakup wszystkich najcenniejszych pozycji. Dlatego jednym z motywów rozszerzenia Rady Naukowej ICM było, żeby Rada zechciała właśnie w tej sprawie przedstawić propozycje. W związku z tym, że prace nad projektem będą się nadal toczyć, prof. M. Niezgódka poprosił, aby osoby zainteresowane zadeklarowały gotowość włączenia się w działanie Rady dotyczące całości programu BWN.

Prof. M. Niezgódka wyraźnie podkreślił, że pozycja ICM zależy nie tylko od serwisów oferowanych, ale też od osiągnięć naukowych ICM. Przypomniał, że dziedzina, w której funkcjonuje ICM (nauki obliczeniowe), nie istnieje w Polsce. W ocenie prof. M. Niezgódki zadaniem strategicznym jest kwestia inicjatywy prowadzącej do tego, aby nauki obliczeniowe jako dziedzina nauki zaistniały w Polsce.

Prof. M. Niezgódka zaznaczył, że w obszarze upowszechniania nauki ICM prowadzi działania, które wykraczają poza środowisko naukowe, a. formuła i założenia programowe tych działań pozwalają usprawiedliwiać wysokie nakłady na całość nauki w tych dziedzinach. Prof. M. Niezgódka zaadresował do ośrodków reprezentowanych przez członków Rady Naukowej propozycję tworzenia wsadów edukacyjnych do internetu (np. archiwum eksperymentów fizycznych, chemicznych, czy biologicznych), które następnie mogłyby się stać częścią programów nauczania (np. zdalnego). Prof. Niezgódka podkreślił, że ICM jest technicznie przygotowany do realizacji takiego projektu, gdyż w trakcie funkcjonowania jest już projekt Akademickiej Telewizji Internetowej, który wymusił przeprowadzenie koncepcyjnych, technicznych i logistycznych działań przygotowawczych.

Profesor zaakcentował potrzebę większego zaangażowania się Rady Naukowej we wszystkie formy działalności ICM i poprosił o podjęcie na tym posiedzeniu dyskusji i odpowiednich decyzji o powołaniu komisji Rady poświęconych wybranym obszarom działania ICM, w tym w szczególności:

• komisji do spraw doktorskich,
• komisji do spraw Biblioteki Wirtualnej Nauki,
• komisji do spraw dydaktyki
• komisji do spraw oceny kadry naukowej.

Nawiązując do wypowiedzi prof. M. Niezgódki prof. B. Lesyng wyraził opinię, że warunkiem koniecznym odniesienia sukcesu jest bycie dobrym w jakiejś dziedzinie, a serwisy są sprawą dodatkową i np. udział w projektach międzynarodowych wynika z doświadczeń w określonej dziedzinie naukowej. Dlatego, jego zdaniem, elementem decydującym w dłuższej skali czasowej o rozwoju lub stagnacji centrów KDM jest stopień i jakość prowadzenia w nich badań naukowych. Następnie prof. B. Lesyng omówił swoje dalsze przemyślenia zawarte w materiale przygotowanym na posiedzenie RN (materiał w załączeniu), podkreślając w wystąpieniu fakt niepełnego wykorzystania potencjału intelektualnego ICM w obszarach wymienionych w opracowaniu oraz brak samodzielnych pracowników naukowych w dziedzinach wymienionych w opracowaniu. Zwrócił także uwagę zebranych na funkcjonujący obecnie model zatrudniania pracowników naukowych w ICM.

Otwierając dyskusję przewodniczący Rady Naukowej, prof. I. Białynicki-Birula, zaproponował, aby na początku skoncentrować się na tym, czy Rada ma koncepcję, jak ma funkcjonować ICM jako struktura uniwersytecka, która ma realizować cel dydaktyczny, naukowy i techniczno-usługowy.

Prof. J. Komorowski wyraził uznanie i poparł koncepcję przedstawioną przez prof. M. Niezgódkę i B. Lesynga, a następnie wyraził ubolewanie, że w Polsce nauki obliczeniowe nie są uznawane za dziedzinę nauki. Nawiązując do doświadczeń Uniwersytetu w Uppsali stwierdził, że nie wszystko musi być zorganizowane w standardowych strukturach instytutów i wydziału i że powołuje się centra, które skupiają na czas realizacji określonych zadań np. pracowników interdyscyplinarnych, których macierzystym miejscem zatrudnienia pozostaje inna jednostka.

Prof. T. Rychter zauważył, że skoro ICM jest jednostką uczelnianą, więc powinien prowadzić zajęcia dydaktyczne, mieć własną kadrę, własnych doktorantów i kształcić w określonej dziedzinie, gdyż w przeciwnym wypadku nie będzie miał prawa do nadawania stopni naukowych. W jego ocenie należy dążyć do tego, aby ICM miał prawo do kształcenia własnej kadry naukowej i prowadzenia własnej dydaktyki tak, aby nie wejść w konflikt z innymi wydziałami Podsumowując swoją wypowiedź prof. T. Rychter stwierdził, że sytuacja ICM jest bardzo skomplikowana, należy więc popracować na koncepcją ICM jako jednostki uniwersyteckiej w ramach obowiązujących przepisów prawnych.

Prof. I. Białynicki-Birula podkreślił, że nie uważa za właściwe uruchamiania odrębnego studium doktoranckiego w ICM, bo na ten cel potrzebne są środki (o które bardzo trudno) oraz należy znaleźć odpowiednich kandydatów, których w ocenie profesora nie ma. Dlatego w tym zakresie opowiada się za współpracą z innymi wydziałami.

Prof. B. Bojarski podkreślił programowo interdyscyplinarny charakter działalności ICM, w tym studiów doktoranckich w ramach graduate college. Jego zdaniem ten aspekt ma szansę stać się programem badawczym wyróżniającym ICM od innych wydziałów Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. M. Geller przypomniał, że ICM narodził się jako miejsce spotkań przedstawicieli różnych dziedzin, który chcieli uprawiać naukę, a nie jako placówka usługowa. Jego zdaniem, siłą ICM powinno być umożliwienie łączenia różnych dziedzin ze sobą przy wykorzystaniu narzędzi numerycznych. Prof. M. Geller nie sądzi, aby możliwe było utworzenie samodzielnych studiów doktoranckich w ICM - powinno to być na zasadzie współpracy z innymi wydziałami lub ewentualnie tworzenie ruchomych zespołów badawczych.

Prof. I. Białynicki-Birula zauważył, że udostępnianie mocy obliczeniowej ICM może być także źródłem dodatkowych środków finansowych (np. jako zwrot kosztów za grant obliczeniowy w grancie KBN lub w badaniach statutowych).

Odnosząc się do wcześniejszych wypowiedzi prof. M. Niezgódka wyjaśnił, że środki finansowe z KBN przekazywane są m.in. na możliwość zapewnienia dostępu do mocy obliczeniowych w ICM dla naukowców bez dodatkowych opłat. Zgodził się także, że model funkcjonowania ICM jest karkołomny - że badania naukowe w podstawowej międzywydziałowej jednostce UW realizowane są jakby przy okazji. Postawił więc tezę, że może już czas, aby Minister Nauki zmienił formułę finansowania ICM i aby środki na działalność statutową były wyższe. W tym kontekście podkreślił liczne działania ICM, których wcześniej nikt nie podjął, jak np. BWN czy Festiwal Nauki. Stwierdził także, że paradoks obecnej sytuacji ICM polega również na tym, że w ICM realizowane są działania o charakterze ogólnopolskim, a jednocześnie jednostka ta jest przedmiotem oceny regionalnej jako centrum warszawskie.

Prof. M. Niezgódka podsumował wyrażone w dotychczasowej dyskusji sugestie Rady Naukowej, a mianowicie:

• rola ICM w konsorcjach (sieciach) badawczych czy edukacyjnych na poziomie doktoranckim - możliwość wniesienia istotnego wkładu przez ICM ,
• formalizacja nie zawsze jest korzystna, przyjęcie pewnej struktury wirtualnej (przy założeniu racjonalności działań) prowadzi często do znacznie lepszych efektów (powinna zostać zachowana formuła otwartości, gdzie przynależność instytucjonalna ma mniejsze znaczenie)
• powinna zostać otwarta formuła finansowania, umożliwiająca odbywanie stażów badawczych przez młodych naukowców, szczególnie z kraju.

Prof. M. Niezgódka poinformował także o rozesłaniu przez dyr. M. Stroińskiego z PCSS do środowiska naukowego propozycji umowy konsorcjum PIONIER, swoich zastrzeżeniach do jej treści wyrażonych na piśmie i o tym, że zastrzeżenia dotyczą spraw tak ważnych, że - o ile nie zostaną wyeliminowane - uniemożliwią ICM podpisanie tego dokumentu. Jednocześnie prof. M. Niezgódka podkreślił, że sprawą niesłychanie istotną jest, aby środowisko dysponowało siecią o jak najlepszych parametrach, szczególnie wobec takich środków, jakie już zostały przeznaczone z budżetu nauki na tę inwestycję (ok. 115 mln złotych). Tym ważniejsze jest, aby regulacje prawne dotyczące tej sieci były jasne i precyzyjne.

Prof. R. Rudowski zaznaczył, że wypowiada się jako przewodniczący Rady Użytkowników sieci WARMAN i stwierdził, że fakt, iż ICM świadczy usługi dla całego kraju, a nie tylko dla środowiska warszawskiego został przez Radę Użytkowników sieci WARMAN zauważony i poinformował, że w jednej z opinii do wniosku składanego przez ICM do KBN znalazło się sformułowanie, że należy się zastanowić, czy nie byłoby rozsądne powołanie jakiegoś ciała ogólnopolskiego, która by te wnioski opiniowało. Zdaniem prof. Rudowskiego należałoby pomyśleć o wystosowaniu pisma do Ministra Nauki w sprawie problemów z finansowaniem ICM (przypisywaniu wielkości środków przyjmowanych dla ośrodków regionalnych do jednostki o charakterze ogólnopolskim) wraz z propozycją nowego modelu finansowania, uwzględniającego ogólnopolską rolę i zakres działania ICM.

Prof. G. Chałasiński zauważył, że w jego opinii zdanie Rady Naukowej w sprawie inwestycji Pionier jest ważne i potrzebne i Rada Naukowa powinna wskazać, co w jej ocenie jest źle robione.

Ad. 2. Prof. M. Niezgódka krótko przedstawił informację uzupełniającą do przedstawionej na poprzednim posiedzeniu prezentacji nowej struktury zarządzania ICM. Ogrom zadań realizowanych przez ICM oraz plany rozwojowe tej jednostki spowodowały taki rozrost dokumentacji, że stało się to dużym problemem dla zespołu ICM. Bazowanie na administracji ogólnouniwersyteckiej powoduje opóźnienia przekładające się na straty finansowe. W tej sytuacji konieczne stało się zmodyfikowanie struktury zarządzania działalnością bieżącą ICM. Prof. M. Niezgódka poinformował o zatrudnieniu p. Grażyny Omarskiej, której powierzona została funkcja zastępcy dyrektora ds. ogólnych i której obszarem kompetencji jest całokształt bieżącej działalności ICM, tj. administracja, dokumentacja oraz kontrola formalna nad dokumentami tworzonymi w ICM. Jednocześnie p. Ewa Jastrzębska, która dotychczas - oprócz spraw finansowych - zajmowała się także działalnością bieżącą, zajmuje się nadal całą stroną finansową funkcjonowania ICM, a także przygotowaniem wszystkich planów rozwojowych (materiały, projekty), co w świetle istniejących planów i presji czasu jest zadaniem niezwykle pracochłonnym.

Ad. 3. Prof. M. Niezgódka przedstawił informację o wspólnych inicjatywach ICM z Interdyscyplinarnym Centrum Obliczeń Naukowych (IWR) na Uniwersytecie w Heidelbergu. Jednym z planów badawczych dotyczących tworzenia struktur otwartych dla celów realizacji badań jest projekt wspólnego wieloletniego programu badań w zakresie modelowania matematycznego układów biologicznych i fizjologicznych. Projekt ten jest w fazie początkowej. Planowane jest wystąpienie o finansowanie tej inicjatywy do niemieckiego Deutsche Forschungsgemeinschaft oraz polskiego Ministerstwa Nauki i Informatyzacji. Program badawczy składa się z pewnej liczby projektów logicznie i funkcjonalnie powiązanych ze sobą o skali czasowej do 12 lat z zasadą opiniowania wniosków i dokonań co 3-4 lata przez międzynarodowy zespół opiniujący.

Prof. I. Białynicki - Birula uznał, że dyskusji na ten temat nie można prowadzić bez udziału przedstawicieli nauk biologicznych i fizjologicznych. Prof. M. Niezgódka poinformował, że prowadzone już były rozmowy z kilkoma przedstawicielami tych dziedzin i kilku znaczących naukowców wyraziło chęć włączenia się, wśród nich członkowie Rady Naukowej.

Następnie prof. M. Niezgódka nawiązał do rozdanej przed posiedzeniem informacji o działalności Międzynarodowego Kolegium Studiów Zaawansowanych (Graduate College), w tym wspólnego programu doktorskiego z dziedziny modelowania, optymalizacji i analizy złożonych procesów, informując, że po stronie polskiej brak jest stabilnego sposobu finansowania. Środki przyznawane na działalność statutową nie umożliwiają prowadzenia konsekwentnych działań w tym zakresie. W celu zobrazowania różnic w podejściu w Polsce i w Niemczech prof. M. Niezgódka poinformował, że Deutsche Forschungsgemeinschaft przyznało już na realizację projektu 116 000 euro, co umożliwia realizację form zbiorowych i indywidualnych współpracy (szczegółowa informacja na ten temat znajduje się na stronach www ICM). Problem polega na tym, że - ze względu na niesformalizowaną sytuację - ICM nie funkcjonuje w polskim systemie jako tradycyjne miejsce prowadzenia programów doktorskich. Prof. M. Niezgódka poprosił o zajęcie stanowiska przez Radę Naukową ICM, a także zaproponował powołanie komisji do spraw programów doktorskich w ICM, która m.in. wygenerowałaby stanowisko, które mogłoby zostać autoryzowane przez całą Radę Naukową i przesłane do Ministra Nauki jako podstawa do ubiegania się o bardziej stabilne finansowanie - jeśli Rada Naukowa uzna to za właściwe.

Prof. M. Niezgódka wyjaśnił, że na terenie ICM ok. 12 doktorantów z różnych instytucji realizuje całość swojej pracy badawczej w oparciu o możliwości ICM i uczestniczy w programach badań i innych formach działalności ICM, mając zewnętrzne źródło finansowania lub są to osoby, które są pracownikami ICM, realizują projekt doktorancki pod opieką profesorów pracujących w ICM i będą mieli otwierane przewody w placówkach zewnętrznych (w innych uczelniach, placówkach PAN lub np. na Uniwersytecie w Heidelbergu). Program może zostać uruchomiony dzięki temu, że ICM wspólnie z Instytutem Matematycznym PAN uzyskał status centrum doskonałości, w ramach którego cześć środków została przeznaczona na ten cel.

Zdaniem prof. B. Lesynga program powinien być otwarty dla wszystkich doktorantów.

Prof. B. Lesyng stwierdził, że można podjąć próbę wystąpienia o zakwalifikowanie tych funduszy jako funduszu stypendialnego (potrzebna byłaby zgoda Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu). Potrzebny byłby regulamin takiego funduszu oraz rada, która by nim zarządzała.

Prof. I. Białynicki-Birula przypomniał zebranym, że w tym punkcie porządku obrad jest jeszcze powołanie komisji Rady ds. programów doktoranckich, proponując jednocześnie, aby nie ograniczać zakresu kompetencji komisji do współpracy tylko z Uniwersytetem w Heidelbergu, lecz rozszerzyć go również na przyszłą współpracę z innymi uczelniami zagranicznymi, jeśli taka współpraca zaistnieje.

Prof. M. Niezgódka zaproponował, aby w skład komisji weszli p. prof. L. Piela i prof. T. Rychter, którzy wyrazili już zgodę na udział w pracach komisji, oraz nieobecny prof. M. Żylicz, z którym prof. M. Niezgódka nie miał możliwości wcześniejszego rozmawiania i ewentualnego uzyskania jego zgody. Oczywiście udział prof. M. Żylicza w pracach komisji byłby uzależniony od jego zgody.

Prof. I. Białynicki-Birula zaproponował, aby w skład komisji wszedł także ktoś z Wydziału Fizyki, np. prof. M. Geller.

Prof. I. Białynicki-Birula zapytał, czy prof. J. Tiuryn nie zgodziłby się kandydować.

Prof. J. Tiuryn zaproponował kandydaturę dziekana Wydziału Fizyki, jednak prof. I. Białynicki-Birula wyjaśnił, że nie zaproponował tej kandydatury z uwagi na fakt, że

prof. J. Bartelski nie jest jeszcze członkiem Rady Naukowej ICM.

Prof. R. Adamiak dodał, wszelkie tego typu oddolne inicjatywy są jak najbardziej pożądane i dał jako przykład bardziej sformalizowaną współpracę Polskiej Akademii Nauk z Instytutem Maxa Plancka.

Ad. 4 Prof. M. Geller przedstawił zadania dydaktyczne ICM.

Ad. 5. Zasady zatrudniania pracowników naukowych

Prof. M. Niezgódka zaproponował powołanie komisji ds. kadry naukowej, aby można było wprowadzić regułę wyrażania opinii przez Radę Naukową w odniesieniu do kandydatów na pracowników naukowych oraz aby można było okresowo oceniać stan działalności naukowej ICM. Na członków komisji prof. M. Niezgódka zaproponował prof. G. Chałasińskiego,W. Zagórskiego i M. Różyczkę, informując, że wyrazili zgodę na kandydowanie.

Nawiązując ponownie do pkt. 4 obrad prof. M. Niezgódka zapytał o stanowisko Rady wobec ewentualnej kandydatury dziekana Wydziału Biologii na członka Rady Naukowej ICM.

Prof. B. Lesyng i prof. M. Niezgódka potwierdzili, że są takie projekty. Prof. B. Lesyng stwierdził także, że wzrasta zainteresowanie bioinformatyką, więc związki między obiema jednostkani będą coraz silniejsze.